TMMOB tarafından, Aydın İl Koordinasyon Kurulu'nun ve yöre halkının talebi üzerine konunun uzmanlarından oluşturulan Teknik Heyet'in yerinde gerçekleştirdiği incelemeler ve araştırmalar sonucu hazırladığı "TMMOB Büyük Menderes Havzasında Jeotermal Enerji Santralları Gerçeği ve Aydın İlinde Kurulu JES'lerin Çevresel Etkileri" başlıklı rapor 4 Mart 2021 tarihinde yayımlandı.
Konunun uzmanlarından oluşturulan TMMOB Teknik Heyeti bu raporda; yoğun olarak Aydın'da ve Büyük Menderes Havzası'nda kurulan JES'lerin çevresel etkilerini sağlık, tarım, planlama, enerji ve ekonomik boyutlarda ele aldı.
İşletmeye alınmış jeotermal elektrik santrallarının üçte ikisini; yatırım, ön lisans ve planlama aşamasındaki santralların proje stokunun dörtte birini sınırları içinde bulunduran Aydın ilinde yaşanan çevresel tahribata yükselen itirazın haklılığı, rapor tarafından bir kez daha tespit edilerek kamuoyuna sunuldu.
Santralların plansızlığı, işletme sorunları, santral atıklarının tasfiyesi konuları, bunların çevresel etkileri tüm açıklığı ile raporda yer alıyor.
Tüm bunlar ve Büyük Menderes Havzası'nda büyük bir hızla ilerleyen JES çalışmaları göz önüne alındığında raporda sunulan çözüm ve öneriler; jeotermal enerjiye yaklaşımın yeniden ele alınması gerekliliğini gözler önüne serdi.
Raporun sonuç bölümünde şu tespitlere yer verildi;
1- Mevcut jeotermal santralların, kuyuların ve iletim hatlarının yer seçimi sorunludur.
2- Mevcut jeotermal santral, kuyu ve iletim hatlarının çevresel etkileri önemsenmeden, akışkanlar ve gazlar yeterince ölçülme- den ve denetimlerle yanlışlar önlenmeden doğaya salınmasına yönelik uygulamalar, toprak, su ve bitkisel ürün kirliliği açısından sorunludur.
3- JES’lere izin verilmesi aşamasında uygulanan ÇED süreçleri sorunludur.
4- Yeraltından çekilen akışkanla birlikte gelen ve yoğunlaşmayan gazların atmosfere salınmaması ile akışkanın bir damlasının dahi yerüstüne deşarj edilmemesi ilkelerine uyulmamaktadır.
5- Aydın ilinde JES’lerin yaşam alanlarından uzağa kurulması il- kesine uyulmamakta, jeotermal atıkların insan ve canlı sağlığına etkileri önemsememekte ve yeterince araştırılmamaktadır.
6- Jeotermal tesislere arama ve işletme ruhsatı ve lisans verme konusu sorunludur.
7- Jeotermal kaynakların kullanımına yönelik yasal ve kurumsal mevzuat karışık ve sorunludur.
YORUMLAR