-İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Bülent Uludağ ve 15 Kasım Kıbrıs Üniversitesi İktisadi İdari Bilimleri ve Kamu Yönetimi Bölümü Öğretim Üyesi Yaşar Sert'in hazırladığı, Cem Arıkan'ın sunduğu Siyasal Analiz programında bu hafta Taliban rejimi ve Afganistan değerlendirildi. Uludağ, silahların ekonominin dönmesi ve sipariş verilmesi için bırakıldığını savunarak, “Amerikalılar milyon dolarlık eşyaları bırakmışlar. Bu silahlar, ekonomi için gereken kamu harcaması olarak düşünülüyor. Kimsenin kalan tanka silaha üzüldüğü yok” ifadelerini kullandı.
“Afganistan anlık olaylarla gündeme geliyor”
Afganistan’ın coğrafi konumunu ve tarihsel durumunu değerlendiren Uludağ, “Afganistan uygarlıklar kavşağında bir ülkedir, bu anlamda Anadolu’yu andırır. Orta Asya’dan Hindistan’a, İran’dan Çin’e geçiş noktasıdır. Tarihsel olarak da ya çok önemli imparatorlukların merkezinde olmuştur ya da burası merkezli imparatorluklar kurulmuştur. O anlamda günümüzde son dönemde geri kalmış sefil bir ülke görüyorsak da tarihte her zaman böyle değildi. Mesela burası Pers İmparatorluğu’nun başkentiydi. Afganistan zaman zaman anlık olaylarla gündeme geliyor. 1919’da bağımsız oldu; ama bunun bir de evveliyatı var” dedi.
Sert, “Amerika bunu göz ardı etti”
Amerika’nın Afganistan’dan çekilişini anlatan 15 Kasım Kıbrıs Üniversitesi İktisadi İdari Bilimleri ve Kamu Yönetimi Bölümü Öğretim Üyesi Yaşar Sert şunları söyledi:
“Amerika 20 senedir burada üs açmıştı. Bunu daha önce de konuşmuştuk. Seçimlerde Biden ‘Önce Amerika’ demişti. Ekonomik ve politik istikrarda Amerika’ya öncelik verecekti. Biden, bunları yapacaklarını dile getirmişti, bu bekleniyordu. NATO dâhil olmak üzere Avrupa ülkeleri önce ‘Önce insan’ sloganıyla yola çıkıyordu, Amerika bunu göz ardı etti. Ben Amerika’nın oradan çekilmesini kendisi adına başarısızlık olarak görmüyorum. Oraya destek vermeyi Amerikan politikası hep zarar olarak gördü. Burada tartışılan Amerika’nın çekilmesi değil, üç günde hızlıca çekilmesi. Çekiliş şekilleri çok yanlıştı.”
Sert’den sonra söze giren Gazeteci Cem Arıkan ise, “Bu hareketle Amerika bahsettikleri insan değerlerine uymadığını gösterdi. Şimdiye kadar ki bütün uluslararası müdahalelerini reddetmiş olmadı mı? Kendi çıkarına baktığını kamuoyunun önüne sermiş oldu” diye konuştu.
“Bu kriz de bir kaçışa dönüştü”
Uludağ da, “Türk-Amerika ilişkilerinde başımızda çok ciddi Sovyet tehdidi vardı. Soğuk savaş sonrasında Türk karşıtı politikalarından dolayı biz Amerika’yı o dönemlerde can simidi olarak gördük. O nedenle biz Amerikalıları çok fazla sorgulamadık. Bu kriz de bir kaçışa dönüştü” açıklamasını yaptı ve şöyle devam etti:
“Amerikalılar milyon dolarlık eşyaları bırakmışlar. Bu silahlar, ekonomi için gereken kamu harcaması olarak düşünülüyor. Sipariş verilsin ki ekonomi dönsün. Gördük ki Amerikan ekonomisi askerileşmiş. Kimsenin kalan tanka silaha üzüldüğü yok, bu paranın silahlara harcanması lazımdı. Taliban da anlamadan oraya buraya zafer sembolü olarak paylaşsın.”
Yorumlar
Kalan Karakter: