2025 yılının Birleşmiş Milletler (BM) tarafından “Uluslararası Kooperatifler Yılı” olarak ilan edilmesinden dolayı İzmir Ticaret Odası’nda düzenlenen İzmir Kooperatifçilik Buluşmaları programı, panellerle devam etti. İlk panel, “Uluslararası Kooperatifler Yılında Kooperatifçiliğin Vizyon Arayışları” başlığında gerçekleştirildi. İzmir Büyükşehir Belediyesi Tarım Danışmanı Prof. Dr. Yusuf Kurucu’nun moderatörlüğünde yapılan panelin konuşmacıları FAO Program Destek Uzmanı Ali Ağören, Kooperatif ve Sosyal Dayanışma Uzmanı Ayşe Turunç Kankal ve Avrupa Kooperatifleri Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Ünal Örnek’ten oluştu. Avrupa Kooperatifleri Birliği Başkanı Giuseppe Guerini ise video konferans yolu ile panelde konuşma yaptı.
“Lider kooperatiflere, çiftçilere, gençlere ihtiyacımız var”
Panelde konuşan Prof. Dr. Yusuf Kurucu, “İnsanlık ciddi sorunlarla boğuşuyor ve bu sorunlar giderek artacak. Bu sorunları gidermek için dayanışma içinde olmak zorundayız. Uluslararası Kooperatifler Yılı’nın odaklandığı dört temel amaç var. Toplumun farkındalığını artırmak, büyüme ve kalkınmayı desteklemek, destekleyici çerçeveyi savunmak ve liderliğe ilham vermek. Bizim lider kooperatiflere, lider çiftçilere, lider gençlere ihtiyacımız var. Üretimin üreticiye kar sağlaması ve gıdanın sağlığı için kooperatiflerle birlikte üretmeye ihtiyacımız var. Kesintisiz gıda üretimi ancak kooperatiflerle mümkün olacak” dedi.
“Sürdürülebilirlik, kapsayıcılık ve yenilik”
Programa video ile katılan Avrupa Kooperatifleri Birliği Başkanı Giuseppe Guerini, kooperatifçiliğin tarihinden örnekler verdi. Kapitalistleşmeden zenginliğin mümkün olduğunu vurgulayan Guerini, istihdam ve iş gücünde kooperatiflerin önemine dikkat çekti. Guerini, kooperatif ekonomisi ile yıkmadan iş yapılabileceğini, sömürmeden zengin olunup, büyümenin sağlanabileceğini aktardı. Guerini sürdürülebilirliğin, kapsayıcılığın ve yeniliğin anahtar kelimeler olduğunu söyledi.
“Milyonlarca insan açlıkla yüz yüze”
Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) Program Destek Uzmanı Ali Ağören, FAO’nun asıl hedefinin dünyada açlığın ortadan kaldırılması ve herkesin gıdaya erişebilmesi olduğunu belirterek “2030’a yaklaşırken bu hedefe yaklaştığımızı söylememiz mümkün değil. Şu anda 680 ila 760 milyon civarında insan açlıkla yüz yüze. 2,3 milyar insan yeterli beslenemiyor. Bu tabloya bakarken bir taraftan 900 milyon insan da obezite ile karşı karşıya” diye konuştu. Dünyada 500 milyondan fazla aile çiftçisi olduğunu kaydeden Ağören, sıfır açlık ve erişilebilir gıda hedefi için küçük ölçekli üreticilerin korunması gerektiğini belirtti.
“İzmir, kooperatifçiliğin başkenti”
Avrupa Kooperatifleri Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Ünal Örnek, İzmir’in kooperatifçilik konusunda başkent olduğunu ancak Türkiye’nin bunun farkında olmadığını dile getirdi. Örnek, “Dünyada herkes biliyor ki topluma ulaşmayan bir politika ve eylemin başarılı olması mümkün değil. Kooperatiflerle çalışmak ve faaliyetlerine imkân vermek gerekiyor. Türkiye’de kooperatifçiliği sadece tarım boyutunda görmek hatalara yol açıyor. Tüketim kooperatifleri, kooperatif hareketinin temelini oluşturuyor. Tarımla ilgili kooperatiflerin başarısı, tüketim kooperatiflerinin gelişmesi ile mümkün” değerlendirmesinde bulundu. Türkiye’de özellikle Ege Bölgesi’nde dünyaya örnek kooperatifler olduğunu dile getiren Örnek, sunumunda kadın liderliğindeki kooperatifçiliğin avantajlarından da bahsetti.
“Kooperatifler, küresel ekonominin ana aktörleri”
Kooperatif ve Sosyal Dayanışma Uzmanı Ayşe Turunç Kankal da kooperatifçilik alanında büyük bir potansiyelin olduğunu ifade ederek “Dünya Kooperatif İzleme Raporu’na göre dünya çapında en büyük 300 kooperatifin toplam cirosu 2,7 trilyon doların üzerinde. Bu, artık kooperatifler niş işletmeler değil, küresel ekonominin ana aktörleri olduğunu kanıtlıyor. Kooperatiflerle ilgili düşünceler, özellikle ülkemizde romantik gibi düşünülüyor ama kooperatifler artık romantizm değil, stratejik bir zorunluluk” dedi. Kooperatifler konusunda yardımdan ziyade sahiplenmeye doğru ilerlenmesi gerektiğinin altını çizen Ayşe Turunç Kankal, “Kooperatifler yalnızca desteklenen değil, çözümü beraber bulan ve sunan aktörler olmalı. Uzun süreli destek mekanizmalarında görüyoruz ki sonu başarısız oluyor. Daima desteklenince çözüme gitme konusunda pasiflikle karşı karşıya kalınıyor. Elbette kooperatifler desteklenmeli ama kooperatiflerin artık destek beklemekten ziyade stratejik adımlar atması gerekiyor” diye konuştu.
Uzmanlar kooperatifçiliği konuştu
Program, “Yeni Nesil Kooperatifçilik Arayışları”, “Kooperatifçiliğin Gelişiminde Yerel Yönetimlerin Rolü”, “İzmir’in Kooperatifçilik Birikimi ve Geleceği-2074 Yılı Perspektifi” başlıklı panellerle devam etti.
Yorumlar
Kalan Karakter: