Genç Girişimci Teşvikleri

Bu yazımızda kısaca Gelir Vergisi ve Bağkur yönünden genç girişimcilere sağlanan avantajları anlatmaya çalışacağım.

10.02.2016 tarihinden geçerli olmak üzere 193 sayılı gelir vergisi kanununun mükerrer 20. Maddesi ile ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle adlarına ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis olunan genç girişimcilerin, faaliyete başladıkları takvim yılından itibaren üç vergilendirme dönemi boyunca elde ettikleri kazançlarından yıllık 75.000 TL’lık kısmı gelir vergisinden istisna edilmiştir.

Örneğin; 2021 yılında faaliyete başlayan genç girişimcinin ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle elde ettiği karı 100.000  TL ise bu mükellef sadece (100.000 -75.000 ) 25.000 TL üzerinden vergilendirilecektir. Aynı hesaplama yoluyla 2022 ve 2023 yıllarında da elde ettiği kazancı ayrı ayrı 75.000 TL lik istisnadan faydalanarak vergilendirilir.

Ayrıca istisna sınırının altında kazanç elde edilmesi durumunda, istisna hakkını bir sonraki yıla devredemeyecek sadece ilgili vergilendirme takviminde istisna sınırına kadar vergiden istisna tutulacaktır.

ÖZET OLARAK VERGİ TEŞVİKİNDEN KİMLER YARARLANABİLİR?

• Ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle adlarına ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis olunan,
• Mükellefiyet başlangıç tarihi itibarıyla 29 yaşını doldurmamış tam mükellef gerçek kişiler, yararlanabilir.

Kazanç istisnasından yararlanan mükellefler, beyana tabi başka bir gelirinin (kira, menkul sermaye iradı, ücret, diğer kazanç ve iratlar) olması durumunda sadece ticari, zirai ve mesleki kazançları dolayısıyla istisnadan yararlanabileceklerdir.

Teşvik kapsamındaki mükelleflerin, bir vergilendirme döneminde ticari, zirai veya mesleki faaliyetlerinden bir veya birkaçından kazanç elde etmeleri durumunda teşvik, beyan edilen bu gelirlerin toplamına uygulanır.

Vergi teşviki, üç vergilendirme dönemi ile sınırlı olup önceki faaliyetine devam ederken yeni bir faaliyete başlanılması teşvik süresini uzatmayacaktır.

Söz konusu teşvikten yararlananlar tarafından verilecek yıllık gelir vergisi beyannamesinin gelir bildirimi tablosuna o yıl elde ettikleri gelirden teşvik tutarı düşüldükten sonra kalan tutar gelir olarak yazılacaktır.

Teşvik kapsamındaki faaliyetlerden kazanç elde edilmemesi veya teşvik tutarının altında kazanç elde edilmesi hâlinde de yıllık beyanname verilecektir.

Bir vergilendirme döneminde teşvik tutarının altında kazanç elde edilmesi durumunda, teşvikten yararlanılmayan tutar ertesi yıla devredilemeyecektir.

• VERGİ TEŞVİKİNDEN YARARLANMA ŞARTLARI NELERDİR?

10.02.2016 tarihinden itibaren ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle adlarına ilk defa gelir vergisi  mükellefiyeti tesis olunanların, vergi teşvikinden yararlanabilmesi için aşağıdaki şartları taşıması gerekmektedir:

• İşe başlamanın kanuni süresi içinde bildirilmiş olması.
• Kendi işinde bilfiil çalışılması veya işin kendisi tarafından sevk ve idare edilmesi.
• Faaliyetin adi ortaklık veya şahıs şirketi bünyesinde yapılması halinde işe başlama tarihi itibarıyla ortakların tamamının tüm şartları taşıması.
• Faaliyeti durdurulan veya faaliyetine devam eden bir işletmenin ya da mesleki faaliyetin (ölüm nedeniyle faaliyetin eş ve çocuklar tarafından devralınması hali hariç olmak üzere) eş veya üçüncü dereceye kadar (bu derece dâhil) kan veya kayın hısımlarından devralınmamış olması.
• Mevcut bir işletmeye veya mesleki faaliyete sonradan ortak olunmaması.
• Genç girişimcilerde kazanç istisnasından yararlanan mükellefler, Gelir Vergisi Kanunu’ nuna göre basit usulde ticari kazanç elde eden mükelleflere uygulanan 9000 TL’lik kazanç indiriminden yararlanamazlar.

BAĞ-KUR teşviki yönünden değerlendirdiğimizde;5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 81 inci maddesine eklenen hüküm ile sigorta prim teşviki uygulaması getirilmiştir.  “Bu kapsamda, 01.06.2018 tarihinden itibaren 5510 sayılı Kanun’un 4/1-b maddesi kapsamında ilk defa sigortalı sayılan gerçek kişilerin primleri, tescil tarihinden itibaren bir yıl süreyle 5510 sayılı Kanun’un 82 nci maddesine göre belirlenen prime esas kazanç alt sınır üzerinden Hazinece karşılanacaktır.” denilmektedir.

  I. SİGORTA PRİM TEŞVİKİNDEN YARARLANMA ŞARTLARI NELERDİR? ( SGK GENELGESİ 2018/28 )

• 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 20 nci maddesi kapsamında genç girişimcilerde kazanç istisnasından faydalanmak.
• Sigortalının vergi mükellefiyet başlangıç tarihi ve sigortalılık tarihi itibariyle 18 yaşını doldurmuş ve 29 yaşını doldurmamış olması gerekmektedir.
• 01.06.2018 tarihinden itibaren ilk defa 5510 sayılı Kanun’un 4/1-b maddesi kapsamında sigortalı sayılan gerçek kişilerden olmak.
• Kendi işinde bilfiil çalışılması veya işin kendisi tarafından sevk ve idare edilmesi.(Çırak, kalfa veya yardımcı işçi çalıştırmak ya da seyahat, hastalık, askerlik, tutukluluk ve hükümlülük gibi zaruri ayrılmalar dolayısıyla geçici olarak işinde bilfiil çalışmamak bu şartı bozmaz.)
• Ölüm nedeniyle faaliyetin eş ve çocuklar tarafından devralınması hâli hariç olmak üzere, faaliyeti durdurulan veya faaliyetine devam eden bir işletmenin ya da mesleki faaliyetin eş veya üçüncü dereceye kadar (bu derece dâhil) kan veya kayın hısımlarından devralınmamış olması gerekmektedir.
• Faaliyetin adi ortaklık veya şahıs şirketi bünyesinde yapılması hâlinde, ortaklar arasında sadece en genç ortak sigorta prim teşvikinden faydalanabilecektir. Prim teşvikinden faydalanabilmeleri için tüm ortakların ayrı ayrı teşvik şartlarını taşımaları gerekmektedir. Ortaklardan herhangi birinin teşvik şartlarını taşımaması halinde, diğer ortaklar da sigorta prim teşvikinden yararlanamayacaktır.

            II. SİGORTA PRİM TEŞVİKİ İÇİN BAŞVURU NASIL VE NEREYE YAPILACAKTIR?

• Sigorta prim teşvikinden yararlanmak isteyen sigortalıların tescil işlemleri, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 20 nci maddesi kapsamında bağlı bulundukları vergi dairesinden temin edecekleri “Genç Girişimcilerde Kazanç İstisnası” belgesi ile bağlı bulundukları sosyal güvenlik il/merkez müdürlüklerince yapılacaktır

2016 yılında uygulamaya konulan 75.000 TL tutarındaki istisna tutarının günümüz koşulları ile yeniden değerlendirilmesi ve istisna rakamının meslek odaları ile birlikte belirlenmesinin faydalı olacağı kanaatindeyim.

Teşvik uygulamasının bir diğer eksik noktası ise teşvikin sadece şahıs mükellefiyetleri için geçerli olmasıdır. Genç girişimci şartlarını taşıyan ancak şahıs yerine sermaye şirketi kurmak isteyen mükellefler içinde en azından bağ kur teşvikinden faydalanabiliyor olması gerekmektedir.

Soru ve görüşleriniz için e-posta adresim [email protected]