Son dört, beş yıldır İzmir’in gecekondu binaları teker teker yıkılarak, yerlerine yeni binalar alırken, bu dönüşüm esnasında mağduriyetler ve sorunlar ortaya çıkmakta. İşin ehli olmayan; kasap, manav, pazarcı vb iş gruplarından insanlar rant için müteahhitliğe soyunmakta. Böyle olunca gerek yapılan imalatlarda, gerekse de yapılan anlaşmaların içeriğinde hatalar ortaya çıkıyor.
İnsanlar binbir zorlukla elde ettiği ve ömürlerini verdikleri evlerini anlık kararlar ve hissiyatlarına dayanarak, anlaşmalar yapıp bir takım insanlara yapmaları için teslim etmekte. Bize gelen onlarca vaka var ve hepsinin ortak yanı, sözleşmenin tek taraflı (müteahhit firmadan yana) olmasından kaynaklı mağduriyetler. Bu mağduriyetler ağırlıklı olarak:
- Müteahhit firmanın ekonomik ve teknik yetersizliği: İnşaat sektöründe olan ranta ortak olma hevesiyle işe koyulup; “nasıl olsa temelden daire satarım” düşüncesiyle başlayıp sonrasında işlerin iye gitmemesi nedeniyle yaşatılan sıkıntılar. Burada hem temelden daire alanlar hem de arsa sahibi mağdur olmakta. İşi bilmeyen müteahhit; usta ve malzeme seçiminden kaynaklı, yapı hataları ve imalat bozuklukları ile aldıkları işi teslim etmek durumunda kalıyorlar. Teknik şartnameleri bilmediklerinden, iskan almakta zorlandıklarından, daireleri iskan almadan teslim etmek zorunda kalıyorlar. İskânsız binalarda oturanlar bu sorunlarla yıllarca uğraşmak durumunda kalabiliyor. Örneğin yıllarca şantiye elektriği ve suyuna 5-10 kat daha para vermek durumunda kalabilmekteler.
- Sözleşmede sürelerin, müteahhit firmanın inisiyatifi dahilinde işlemesi: Bu durumda sözleşmede inşaat süresinin bitiminde insanlar evinde oturacağını zannedebiliyor. Fakat inşaatın yapılabilmesi için belli şartların yerine getirilmesi şart. Yıkım, proje, ruhsat v.b işlemleri müteahhit gerçekleştirmediğinde inşaat başlayamaz. İşte bu şartlara genelde süre konmaz ve müteahhit firmalar bu durumu kullanırlar. Sözleşmeyi imzalarlar ve işlerine geldiğinde bu işlemleri yaparlar. Vatandaş bu durumda yıllarca beklemek durumunda kalabilir.
- Sözleşmede müteahhit firmadan kaynaklı gecikme ve hataların, tazminat ve müeyyide şartlarına bağlanmaması: Müteahhit firmanın batması veya müteahhidin başına bir iş gelmesinden kaynaklı sıkıntıların çözümü ve şartları sözleşmede olmadığında, mal sahipleri uzun süre beklemek durumunda kalabiliyor.
- Sözleşmede müteahhide daire devirleri: Müteahhit firmalar daire satış yetkilerini hemen almanın peşinde olurlar. Böyle olduğunda inşaat bitmeden daireler satılabilir. Bu durum da birçok mağduriyetlerde beraberinde geliyor. Müteahhidin daireleri sattığından işi savsaklaması ve istenen kalitede işi nihayetlendirmemesi ile karşılaşabiliyoruz. Daireler satılıp işin yarım bırakılması ise çözülmesi zor durumları karşımıza çıkarabiliyor.
Yukarıda saydığımız durumlar yaşanan ve yaşanabilecek sıkıntılardan sadece birkaçı. Bu durumlarla karşılaşmamak için, sözleşmenizi yaparken avukatlık hizmeti almanız şart. Avukata ödeyeceğiniz az bir miktar paradan tasarruf etme düşünceniz, hayatınız boyunca edindiğiniz birikimleri harcadığınız konutunuzdan ve huzurunuzdan sizi edecek durumlarla karşılaşabilirsiniz. Büyük hacimli inşaatlarda sadece avukat değil teknik konularda da destek almanız gerekebilir. Eğer böyle bir mağduriyetinizde oluştuysa, konuyu Allah’a havale etmenin yanında hukuka ve adalete başvurmayı da ihmal etmeyin. Bu mağduriyetlerden kaynaklı vatandaş yararına onlarca emsal karar bulunmakta. Bu devirde mal edinmek çok kolay değil. Malınıza ve hakkınıza sahip çıkın!
NOT:Şimdiye dek bize gelen onlarca vatandaşa bu konuda derneğimiz bünyesinde ücretsiz yardımda bulunduk. İZKENDER olarak vatandaşlara bu konuda her yardıma hazırız.