Kentimizde hızlı bir yapısal değişim gözlenmektedir. Bu değişim ve dönüşüm yaşanırken sorunlar ve sıkıntılarıda içinde barındırmaktadır. En çok karşılaştığımız sorulardan birisi de “Evimizi yapacak, müteahiti nasıl seçmeliyiz?”. Bu soruya verilecek cevap değişkenlik arz etmektedir. Yerin büyüklüğü, değeri ve önemine göre değerlendirme yapmak daha sağlıklı olacaktır. Tabi bu basamaklardan önce, seçilecek firmanın referansları sağlam olmalıdır.
Derneğim İZKENDER’e ayda en az beş-altı tane müteahit mağduru vatandaş gelmektedir. Çoğu vatandaşın şikayetindeki ortak nokta, yaptıkları sözleşmenin sadece müteahit firmanın haklarını koruyan bir içeriğe sahip olmasıdır. Öncelikle yapılacak sözleşmenin uzmanlar tarafından yazılması ve incelenmesi şarttır. Küçük müteahit firmalar, sözleşmeleri genelde internetten isimsiz şekilde yüklenmiş sitelerden indirmekte ve içeriğini kendi menfaatini koruyacak şekilde detaylandırmaktadırlar. Aslında bu yöntemle hareket eden firmalar da yanlış yaptığının farkına bile varmamaktadırlar. Bu durum karşı tarafa avantaj sağlayarak, özellikle hakim tarafından tek tarafın menfaatini koruyan sözleşme olarak anlaşılacağından, itilaf halinde hakim bu sözleşmeyi kolaylıkla fesih edilebilmektedir.
Uzun zamandır; yap-satçı diye tabir edilen müteahit firmalar hakkında kanuni bir düzenleme yapılacağından söz edilsede ne yazıktırki, bir gelişme olmamıştır. Son çıkan imar yönetmelik ve yasaları küçük çaplı firmaların iş yapmasını uzun vadede zorlaştıracak gibi görünmektedir. Tabi bu durumda anlaşma yaptıkları vatandaşlarda olumsuz etkilenebileceklerdir. Örneğin; sırf işi almak için mal sahiplerine yüksek oranda daire veren firmalar, proje çıktığında umduğunu bulamıyacak ve işten ya zarar etmeyi göze alacak yada iflas edecektirler. Yeni yönetmelik ile farklı uygulamalar ortaya çıkmıştır. Önceden üç daire için bir araçlık otopark gerekirken, Haziran ayında daire başına bir otopark istenecektir. Bu da küçük alanlı inşaatlarda ek bodrum ve ciddi bir ek maliyet doğuracaktır. Sonuç olarak uzun süren mahkeme süreçleri ile her iki taraf da karşı karşıya kalacaktır. Genelde vatandaş en karlı teklife göre karar vermektedir. Ne yazıktırki, müteahit firmaların kapasite ve referanslarına hiç bakmamaktadırlar. Aslında iyi bir kalitede yapılan inşaat, aynı bölgedeki muadillerine göre daha fazla değere satılabilmektedir. Bu da verilen teklifleri dengelendirmektedir.
Yüksek oran veren müteahit firmalar, ağırlıklı olarak ucuz malzeme ve işçilik yaparak her türlü detaydan da kaçınmaktadır. Bu da ileride imaalat kaynaklı problemleri karşımıza çıkarmaktadır. Birçok müteahit firma yaptığı imalatın garantisi altında olduğunu iyi kavrayamamaktadır. Bu durumda çıkan sorunları kayıtsız kalmaktadırlar. Bu güne kadar Derneğimize başvuran bir grup apartman sahibine, konutları ile ilgili var olan hakları konusunda bilgi verilmiştir. İlgili firmaya ihtar çekmeleri konusunda bilgilendirilerek gerekli metin kendilerine uzmanlarımız tarafından yazdırılmıştır. Sonrasında firma en kısa zamanda hatalarını gidermiştir. Müteahit firma avukatları da muatablarına sorun çözülmezse zararlı çıkacaklarını bildirdikleri görülmüştür.
Kat karşılığı yada ücreti mukabilinde inşaat yaptırırken dikkat etmemiz gereken hususların
başlıcaları:
i.) Seçeceğimiz firma ve sahiplerini ciddi anlamda soruşturmalısınız. Bu konuda en kolay yöntem önceden yapılan yer varsa o mülk sahiplerine sormaktır, buradan alınabilecek bilgi bizde az da olsa konu hakkında farkındalık oluşturur. Sonuçta umutmamalıdırki, yapılan inşaatta yüzdeyüz memnuniyet olması mümkün değildir.
ii.) Firma ve kişiler hakkında bilgi edindikten sonra kendi yerimize verilen teklifler, civarda işyapan firmaların yaptığı iş kalitesi ve farklı yerlere verdikleri teklifler göz önünde bulundurarak uygun bir oran belirlenmelidir. Aynı zamanda bunu yaparken muhattap olduğumuz firmanın iş kalitesini de iyi araştırmalıyız.
iii.) Mutlaka sözleşme aşamasında avukat desteği almalıyız (Aynı zamanda bu konuda halkımıza hizmet veren İZKENDER’e bu konuda ulaşılırsa yardım edilmektedir).
iv.) Firmanın mali ve teknik kapasitesi mutlaka sorgulanmalıdır. Teknik eleman çalıştıran firmalar tercih edilmelidir.
v.) Noter sözleşmesi yapılırken metni tekrar okunmadan imza atılmamalıdır!
vi.) İnşaat aşamaları mutlaka takip edilmelidir.
Yukarıda yazdığımız hususlara dikkat edilmeli ve bu konularda muhakeme yaparken mutlaka bir bilene danışılmalıdır. Derneğimiz İZKENDER bu konuda sizlerin yanında olacaktır. Çevrenizdede mağdurlar varsa derneğimize yönlendirebilirsiniz.
YORUMLAR