Karar'dan Hamide Hangül'ün Haberine göre, Marmara depreminin üzerinden 18 yıl geçmesine ve en son Bodrum’da yaşanan sarsıntının vatandaşlara korkulu anlar yaşatmasına karşın, konutta sigortalılık oranının halen yüksek seviyelere ulaşmadığı ortaya çıktı.
Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) verilerinden yapılan belirlemelere göre, Türkiye’de zorunlu deprem sigortası kapsamına giren 17 milyon 661 bin 690 konut bulunuyor. Binalarda depremin doğrudan ve dolaylı neden olduğu maddi zararların karşılanması amacıyla çıkartılan ‘Afet Sigortaları Kanunu’nun da etkisiyle geçen yıl 7,5 milyona yükselen sigortalı konut sayısında, bu yıl 8 milyon 30 bin 150’ye ulaşıldı. Böylelikle sigortalılık oranı yüzde 45,50 düzeyine çıkarken, söz konusu veriler, her iki konuttan birinin halen sigortasız olduğu gerçeğini ortaya koydu.
DASK verilerine göre, ülkede en yoğun kentleşmenin yaşandığı ve 6 milyon 14 bin 550 konutun yer aldığı Marmara, deprem sigortasına en fazla ilgi gösteren bölge oldu. Bölgede, yüzde 55,50’lik oranla 3 milyon 338 bin 323 konut Zorunlu Deprem Sigortası yaptırdı. Marmara Bölgesi’ni yüzde 44,30 ile İç Anadolu, yüzde 43,30 ile Ege, yüzde 38,50 ile Akdeniz, yüzde 36,80 ile Karadeniz, yüzde 35,70 ile Doğu Anadolu ve yüzde 32,40 ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi izledi. Verilere göre, bugüne kadar Türkiye genelindeki 17 milyon 661 bin 690 konuttan sadece yüzde 45,50’si deprem sigortası yaptırdı. Türkiye’de 8 milyon 30 bin 150 konutun deprem sigortası bulunurken rakamlar, ülke genelindeki konutların sadece yarısına yakınının deprem sigortalı olduğunu ortaya koyuyor. DASK’ın kurulduğu Eylül 2000’den bu yana 963 milyon 518 bin 491 lira prim toplanırken, 18 yılda meydana gelen sayısız deprem sonrasında hasar sahiplerine 170 milyon liranın üzerinde ödeme yapıldı.
20 KAT VE ÜZERİ KONUTLARIN SADECE 90 BİNİ SİGORTALI
Türkiye’de zorunlu deprem sigortası yaptıran 8 milyon 30 bin 150 konut arasında en fazla sigortalılık 4 milyon 298 bin 272 yapı ile 1-4 kat arası binalardan geldi. Bunu 2 milyon 416 bin 262 ile 5-7 kat arası konutlar izledi. Yine 8-19 kat arası konutların 1 milyon 225 bin 398’i zorunlu deprem sigortası yaptırırken, teminat kapsamına alınan toplam 8,03 milyon yapı içerisinde 20 ve üzeri kata sahip konutların sadece 90 bin 218’i sigortalandı. Söz konusu yapılarda olası bir depreme karşı zarar teminatı yüzde 1,12’lik oranla çok düşük seviyede kaldı.
170 BİNE KADAR TEMİNAT
Zorunlu deprem sigortası kapsamında yapı tarzı ayırımı yapılmaksızın konutlara en çok 170 bin TL’ye kadar teminat veriliyor. Sigorta primlerinin artışı, her yıl binaların metrekare birim maliyetlerindeki artışa göre düzenleniyor. Prim bedelleri, ev sahiplerinin alım gücünü göre şekilleniyor. Buna göre, İstanbul’da birinci derece risk bölgesinde 100 metrekare betonarme bir konutun yıllık prim tutarı 191 lira. Bu da aylık 15,9 liraya denk geliyor. İkinci derece risk bölgesinde prim tutarı 139, üçüncüde 88 lira olarak belirlendi. Bina çeşitlerine göre incelendiğinde, yine İstanbul’da birinci derece risk bölgesinde yığma binlar için prim tutarı 236, diğer yapılar 177 lira.
KAT YÜKSELDİKÇE SİGORTALILIK DÜŞÜYOR
Bina kat sayılarına göre incelendiğinde, zorunlu deprem sigortası yüzde 53,5’lik oranla en çok 4 kata kadar olan binalara yapıldı. Bunu yüzde 30,09’la 5-7 kat, yüzde 15,3’le 8-19 kat arasındaki yapılar izledi. 20 ve üzeri katlarda sigortalılık yüzde 1,12 ile çok düşük düzeyde kaldı. Böylelikle, üretilen 963,5 milyon liralık prim tutarının 509,1 milyonluk kısmı 1-4 kat arası yapılardan geldi. Bunu 292 milyonluk prim tutarı ve yüzde 30,09’luk oranla 5-7 kat, 150,6 milyonluk prim ve yüzde 15,6’lık oranla 8-19 kat arası konutlar izledi. 20 ve üzeri katlarda prim tutarı 11,7 milyon lirayla, az katlı evlerin oldukça gerisinde kaldı. Devlet teminatına alınan 8,03 milyon konut arasında en fazla sigortalılık yeni binalar, en düşük yaşlı konutlardan geldi. Buna göre, 2007 ve sonraki yıllarda inşa edilen konutların 3 milyon 558 bin 189’u sigortalı. Böylelikle, yeni binalarda zorunlu deprem sigortası yüzde 44,3 ile yüksek oranda gerçekleşti. inşa yılı 1976-1996 arası olan 1 milyon 748 bin 557 konut yüzde 21,77’lik oranla DASK kapsamına alınırken, 1997-1999 arasında üretilen yapıların 584 bin 110’u deprem sigortası yaptırdı. 1975 ve öncesinde inşa edilen konutların sadece 394 bin 557’si sigortalı.
YORUMLAR